Bademcik operasyonu, çocuklarda en sık yapılan operasyonlardan biridir.
Bazen yetişkinlerde de bademcik çıkartılır. Bazı solunum ve sık iltihap problemlerinin çözümlenmesinde güvenli, etkili bir cerrahi metottur.
“Geniz”, burunun arkasında bulunan boşluğa verilen isimdir. “Geniz eti” ise aynı “bademcik” dokusu gibi genizde bulunan dokunun adıdır. Bu dokunun büyük olması veya genizin küçük olması durumunda, burun arkası tıkanır. Bazen de, kronik bademcik iltihaplarında olduğu gibi, geniz eti, içerisinde mikrop barındırabilir.
Orta kulak ile geniz arasında uzanan, orta kulak boşluğunun havalanması ile temizlenmesine yardımcı olan, “östaki borusu” adı verilen bir boru bulunur. Geniz eti normalden büyük olursa buranın ucunu tıkayabilir. Yapısı büyük olmasa bile, sık sık enfeksiyon geçiren çocuklarda büyüyerek tıkanıklığa yol açabilir, bu durum, orta kulakta basınç azlığına, sıvı birikimine ve enfeksiyona yol açabilir. Mikrop barındırmaya başlarsa, kulak enfeksiyonlarının mikrop kaynağı konumuna da gelebilir. Bu şikayetler, “östaki borusu”nun görevini tam yapmamasından da kaynaklanabilir. Kulak, burun, boğaz hekimince doğru teşhisi çok önemlidir.
Yukarıda sayılan durumlarda, çocuklarda sık görülen geniz eti operasyonu yapılır. Bademcik ve geniz eti operasyonları gerektiği zaman birlikte yapılabilir.
Operasyonlar, hasta uyutulunca, tamamen ağız içerisinden gerçekleştirilir. Dışarıda herhangi bir kesi, yara, bere izi bulunmaz.
Operasyon İçin Hazırlık
Yanımızda Ne Getirelim?
Bol ve rahat kıyafetler giyinin. Çocuklar için sevdiği bir oyuncak veya battaniyeyi beraberinde getirmek, çoğunlukla rahatlık sağlar. Küçük çocuklar için, sevdiği bir içeceğin beraber getirilmesi de iyi olur. Şayet kontakt lens kullanıyorsanız, operasyondan sonra gözlük kullanmanız daha rahatlık sağlar.
Değerli eşyalarınızı evde bırakınız.
Özel kullandığınız ilaçlarınızı yanınızda getiriniz.
Ulaşımınızı ayarlayınız. Bir yetişkinin, ulaşım sırasında çocuğa bakması gerekeceğinden, diğer bir yetişkinin araba kullanması önerilir. Yetişkin hasta, operasyondan 24 saat sonraya kadar araba kullanmamalıdır, bundan dolayı sizi eve götürebilecek biri olmalıdır.
Aspirinden kaçınınız. Operasyondan bir hafta önce ve sonrasında aspirin ve onu ihtiva eden diğer ilaçlar kullanılmamalıdır.
Operasyon Günü
Operasyon öncesi: Operasyon odasında neler yapılacağı çocuğa anlatılarak endişesi azaltılır.
Anestezi: Anestezi, hastaların ağrı duymadan ameliyat olmasını sağlayan bir bilim dalıdır. Anesteziden korkmayınız. Anestezi, bayılmak değil kontrollü olarak bir anestezi uzmanı tarafından uyutulmak ve ameliyat bittikten sonra yine kontrollü olarak uyandırılmak demektir. Ameliyatınız süresince anestezi uzmanınız yanınızda olacak, solunum ve kalp başta olmak üzere tüm hayatî fonksiyonlarınızı takip edecek ve ameliyat bitiminde uyandırıp yatağınıza gönderecektir.
Ameliyat için gerekli testler, hastanın ve ameliyatın durumuna göre operatör doktor veya anestezi uzmanınız tarafından istenecektir. Ameliyat olacak kişi ameliyattan 6 saat öncesinden hiç bir şey yememiş ve içmemiş olmalıdır (aynı oruç gibi). 5 gün öncesinden sigara içiminin kesilmesinin ameliyat sonrası şikayetleri azaltacağını unutmayınız.
Anestezi az veya çok; ağır veya hafif değil her zaman hastaya göre ayarlanır. Hastalar genellikle ameliyathanede ellerine takılacak küçük bir iğneden verilecek ilaçlarla uyutulur (Narkoz, maske, kara balon v.s. gibi şeylerle değil).
Anesteziden çıkan hastalar ameliyattan sonra ilk saatlerde verilen ağrı kesicilerin etkisi ile uykuya eğilimli ancak sorularınıza cevap verecek, şikayetlerini söyleyebilecek halde olurlar endişelenmeyiniz.
Operasyon sonrası: Operasyondan sonra kişi belirlenen süre içerisinde odasında kalır. Operasyonun ve hastanın genel durumuna göre aynı gün veya sonraki günler taburcu edilir.
Operasyondan Sonra İlk İki Hafta
Diyet: Anesteziden sonra midede hafif bir hassasiyet oluşabilir. Operasyondan sonraki ilk 24 saat içerisinde, sulu ve yumuşak gıdalar rahatlık sağlar. Yutkunmak, boğaz ağrısına sebep olabilirse de, hastanın bol miktarda sıvı alması çok önemlidir. Çocuklar günde en az iki litre sıvı almalıdır. Bu, her birkaç dakikada bir kere buz emmesi veya sıvı alması anlamına gelir. Vücudun susuz kalması, ateşin yükselmesine ve iyileşmenin gecikmesine yol açar.
Operasyondan sonra ilk iki hafta içerisinde ağzın tam olarak açılması zor olabilir. Sert ve pürtüklü gıdalar ile sıcak içeceklerden kaçınınız. Elma suyu tavsiye ederiz.
Ağrı: Kulak ve boğaz ağrısı beklenir. Ağrı olduğunda önerilen ağrı kesiciyi alınız. Aspirin veya onu ihtiva eden diğer ilaçları kullanmayınız, çünkü kanamaya yol açabilirler. Boğaz ve kulak ağrısını azaltmak için boğaza soğuk bir havlu sarılabilir ve buz emilebilir.
Kulak ağrısı, operasyondan sonra dördüncü, beşinci günde en kötü durumunu alır. Bu normaldir ve korkulmamalıdır. Ağrı, boğazlardan kulağa doğru yansır, kulak iltihabı olduğundan korkulmamalıdır. Bu durum operasyondan sonra yedi ile on gün içerisinde son bulur. Şayet aynı zamanda kulak akıntınız ve işitme kaybınız olursa doktorunuza haber veriniz.
Fizik Hareket: Aşırı fizik hareket, kan basıncını arttırarak kanamaya yol açabilir. Operasyondan sonra iki haftaya kadar aşırı hareketlerden kaçınılmalıdır.
Kanama: Burun ve boğazdan, operasyondan sonra ilk on gün içerisinde kanama olabilir. Kanama olursa, kişi dik oturtulmalı ve soğuk su ile nazikçe gargara yapılmalıdır.
Taze kırmızı kanama olursa, doktorunuza haber veriniz. Doktorunuza ulaşamazsanız, hastayı en yakın acil servise götürünüz.
Öksürme: Öksürmemeye çalışınız. Öksürmek, boğazı tahriş ederek kanamaya yol açabilir.
Dinlenme: Daha iyi düzelmek için, operasyondan sonra vücudunuzun daha fazla dinlenmeye ihtiyacı vardır. İlk hafta dinlenmeye önem veriniz.
Nefeste Kötü Koku: Nefesiniz kötü kokarsa, ılık su ile nazikçe gargara yapınız. Hastanın boğazında beyaz bir tabaka oluşabilir. Bu durum, iyileşme sürecinde ilk 10-14 gün görülen normal bir olaydır.
Oda Sıcaklığı: İyileşme için en iyisi, serin, nemli bir havadır. Oda ısısını yüksek tutmayınız (yaklaşık 20 derece). Mümkünse, hastanın odasında nemlendirici bulundurunuz.
Düzelme Süreci: Operasyonun etkisinden tam olarak kurtulmak, yaklaşık 10-14 gün sürer. Bazı günler, diğerlerinden daha rahat geçebilir. Genel olarak her geçen gün daha iyi hissedilir.
Unutmayın, düzelme bir süreçtir, olay değil.