Biliniz ki yemek yemenizi ve konuşmanızı ağrılı duruma getiren bir yara ile karşı karşıya iseniz, yalnız değilsiniz. Birçok insan tekrarlayan ağız yaralarından muzdariptir. Bunların en sık karşılaşılanları “uçuk” ve “aft”lardır. Ağız içerisinde oldukları zaman birbirlerinden ayırmak zor olabilir. Bunların sebep ve tedavileri farklı olduğu için ayırt edilmeleri gerekir.
Uçuk Nedir?
Dudaklarda çıkan içi sıvı dolu kabarcıklara verilen isimdir. Nadir de olsa, ağız içerisinde, özellikle diş etleri ve sert damak üzerinde de görülebilirler. Uçuklar genelde ağrılıdırlar, gerçekte, ağrı, uçuklar çıkmadan birkaç gün öncesinden başlayabilir. Uçuklar birkaç saat içerisinde patlayarak kabuk bağlarlar. 7 ile 10 gün içerisinde geçerler.
Sebepleri Nelerdir?
Aktif hale geçen, “Herpes simpleks” olarak isimlendirilen bir virüs tarafından oluşturulurlar. Gerçekte etkilenen kişilerde virüs beklemededir; stres, ateş, kaza, hormon değişiklikleri ve güneşe maruz kalma durumlarında aktif hâle geçer. Uçuklar tekrarladıklarında aynı yerde çıkmaya meyillidirler.
Uçuklar Yayılabilir Mi?
Evet, uçukların patladığı an ile tam olarak geçtikleri ana kadarki süre enfeksiyonun yayılması için en riskli dönemdir. Kendi göz ve genital bölgenize yayılabileceği gibi diğer insanlara da bulaşabilir.
Korunma İpuçları
- Göz ve deri ile kaplı olmayan bölgelerinizi temastan koruyunuz.
- Uçuğu sıkmayınız, koparmayınız.
- Ellerinizi gözünüze ve diğer insanlara değmeden önce yıkayınız.
Bütün bu tedbirlere rağmen bilinmelidir ki Herpes simpleks virüsü uçuk olmadan bile bulaşabilir.
Tedavi
Tedavi, uçuğun üzerinin virüse karşı bir madde ile kapatılmasıdır. Mesela %5 asiklovir merhem bunun için kullanılabilir. Henüz tedavi yoktur ama birçok araştırma yürütülmektedir. Hekiminize veya diş doktorunuza son gelişmeler hakkında bilgi danışabilirsiniz
Aft Nedir?
Dil, yumuşak damak, dudak ve yanak içerisinde oluşan küçük, sığ ülserlerdir. Oldukça ağrılıdırlar ve 5 ile 10 gün sürerler.
Sebepleri Nelerdir?
En muhtemel olarak stres, travma, lokal uyarıcılar (domates, turunçgiller, bazı kuruyemişler gibi asitli yiyecekler) karşısında oluşan savunma sistemindeki yetersizlikten kaynaklandığı düşünülmektedir.
Aftlar Yayılabilir Mi?
Hayır, bakteri veya virüsler tarafından oluşturulmadıkları için etraftaki dokulara veya başka kişilere bulaşmazlar.
Tedavi
Tedavi, sıkıntının giderilmesi ve üzerine enfeksiyon eklenmemesine yöneliktir. Üzerine uygulanan kortizon merhemler yardımcı olabilir. Maalesef, tedavisi henüz bulunmamaktadır.
Diğer Yaralar Ne Olabilir?
Ağzınız içerisinde iki haftadan fazla iyileşmeyen bir yaranız olursa hekiminize müracaat etmeniz gerekir.