Dış kulak ve dış kulak yolu: Dış kulak, kulak kepçesi ve dış kulak yolundan meydana gelir. Dış kulak yolu, kulak kepçesi ile kulak zarı arasında, tünel şeklindeki kısma verilen isimdir.
Kulak kanalı, kum saatine benzer, orta kısmında daralır. Bu yolun dış kısmındaki derinin içerisinde, kulak akıntısını oluşturan özel salgı bezleri bulunur. Salgının, toz ve kum parçalarını tutarak zara ulaşmalarını engellediği varsayılır. Genellikle salgı kurur ve içerdiği toz ve kumla birlikte kulak dışına atılır. Veya, silinip alındığı kulak kepçesine doğru kayar. “Kulağınızın içine dirseğinizden küçük bir şey sokmayınız” diye deyim vardır. Buradaki kurumuş birikintiye “buşon (kulak kiri)” adı verilir. “Kulak kiri” aslında kulağın kirli olduğu anlamına gelmez, halk arasında böyle isimlendirilmiştir. Kulak salgısı koyu olan kişilerde veya tozlu ortamda çalışan insanlarda bu akıntı birikebilir ve dış kulak yolunu tıkayabilir.
Kulaklarımızı temizlemeli miyiz? Kulak salgısı, kulak yolunun iç kısmında oluşmaz, sadece dış kısmında oluşur. Şayet kişi, kulağını, kulak çöpü, toka, bükülmüş kağıt mendil gibi cisimlerle temizlemeye kalkışırsa, bu akıntıyı iç kısma, kulak zarına doğru iter. Bu tür cisimlerle kulak temizlenemez, sadece kulak birikintisi içeriye doğru itilir. Aynı zamanda dış kulak yolunun derisi ve kulak zarı çok ince ve hassastır, kolaylıkla zedelenebilir. Pamuk sarılmış çubuklar, göbeği temizlemek içindir, kulağı değil!
Kulak akıntısı, kulak yolunu koruduğu ve geçici bir koruyucu su tabakası oluşturduğu için faydalıdır. Kulak akıntısının yokluğu, kuru ve kaşıntılı kulağa sebep olur.
Çoğunlukla kulak kanalı kendi kendini temizler; bu, kulak zarından kulak kepçesine kadar derinin ve birikintilerin yavaş yavaş dışa doğru süpürülmesi ile olur. Eski kulak birikintisi devamlı olarak kulak dışına doğru süpürülür , burada kurur ve düşer.
İdeal şartlar altında kulağınızı temizlemeniz gerekmez. Mamafih biliyoruz ki, bu her zaman böyle değildir.
Kulak birikintisi çok olup dış kulak yolunu tıkayarak işitmeyi bile engelleyecek duruma gelebilir. Bu durumda hekim, kulağı aspiratörle, özel aletlerle veya yıkayarak temizler. Veya birikintiyi yumuşatacak ilaçlar kullanır. Böyle bir durumunuz olduğunu biliyorsanız, hekime gitmeden “gliserin” gibi yumuşatıcı damlalardan kullanabilirsiniz.
Kulak zarınızda delik olup olmadığını bilmelisiniz. Kulak zarınız delikse, kullandığınız damlalar, kulak iltihabına yol açabilir. Aynı şekilde, delik kulak zarı olan bir kulağın yıkanması da iltihaba yol açar. Kulak zarınızın sağlamlığından emin değilseniz, mutlaka hekiminize başvurmanız gerekir.
Kulak yıkatmak alışkanlık yapar mı? Kulak yolunun yıkanması bir alışkanlık yapmaz. Koyu kulak akıntısı olan kimseler, bu akıntının karakteri değişmeyeceği için, her altı ay veya yılda bir kez kulaklarını temizletmek gereğini duyarlar. Bu, kulak akıntısının yapısından kaynaklanmaktadır, yıkanmanın sonucu değildir. Yıkansa da, yıkanmasa da kulak akıntısı birikecektir.