“Septum”, burun içini ikiye ayıran, kıkırdak ve kemikten meydana gelmiş duvara verilen tıbbî isimdir. Bu yapı, çoğu insanda tam olarak düz olmamasına rağmen, bir rahatsızlık vermeyebilir. Fazla eğri olduğu kişilerde veya burunun özellikle dar bölgelerinde, az da olsa, eğri yapısıyla tıkanıklığa yol açabilir. Bu eğrilik, çoğunlukla daha önce geçirilmiş bir darbe ile ilgilidir. Kişiler, bunu bazen hatırlamazlar. Kaza sonucu burun kanaması olan her kişide, kıkırdak ve kemik yapının eğriliği oluşabilir. Doğum sırasında her on çocuktan birinin, ciddî şekilde burun travmasına maruz kaldığı bulunmuştur. “Deviye septum” denilen bu durum, solunum zorluğuna, yüzde basınç ve ağrı hissine, burun akıntısına, tekrarlayan sinüs iltihaplarına yol açabilir. Bu durumu düzeltmek için yapılan operasyona “septoplasti” denir ve ciltte bir kesi olmadan tamamen burun içerisinden gerçekleştirilir. Operasyonun amacı, eğri olan kısımların düzeltilmesidir.
Dışarıda bir cilt kesisi, fazla bir şişme ve rahatsızlık hissi olmamasına rağmen, bir burun operasyonu geçireceksiniz. Bundan dolayı, gerekli önlemleri almanız gerekecektir.
Bu bilgiler sizin rahat ve başarılı bir operasyon geçirmenize yardımcı olmak için hazırlanmıştır. Buradaki bilgiler ne o olursa olsun, operasyon sonrası bakımınız için herhangi bir sorunuz varsa, lütfen doktorunuzu arayarak sormaktan çekinmeyiniz.
Operasyon İçin Hazırlık
Önden düğmelenen giyecekler giyiniz. Başın üzerinden çekilerek çıkartılacak giyecekler, operasyon sonrası burnunuza değerek ağrı yaratabilir.
Yanımızda ne getirelim? Çoğu hasta, aynı gün evine döner. Hastanede kalmanızı gerektiren bir durum ihtimali düşük de olsa, yanınızda geceyi geçirecek bir şeyler getirmeniz iyi olur (diş fırçası, terlik, hırka gibi).
Şayet, kontakt lens kullanıyorsanız, operasyondan sonra gözlük kullanmanız daha rahatlık sağlayacaktır.
Değerli eşyalarınızı evde bırakınız.
Özel kullandığınız ilaçlarınızı yanınızda getiriniz.
Ulaşımınızı ayarlayınız. Operasyondan 24 saat sonrasına kadar araba kullanmamanız gerektiği için, yanınızda sizi eve götürebilecek birisinin bulunması gerekebilir.
Aspirinden kaçınınız. Operasyondan bir hafta önce ve sonrasında, aspirin ve onu ihtiva eden diğer ilaçlar kullanılmamalıdır.
Operasyon Günü
Anestezi: Anestezi (Narkoz), hastaların ağrı duymadan ameliyat olmasını sağlayan bir bilim dalıdır. Anesteziden korkmayınız. Anestezi, bayılmak değil kontrollü olarak bir anestezi uzmanı tarafından uyutulmak ve ameliyat bittikten sonra yine kontrollü olarak uyandırılmak demektir. Ameliyatınız süresince anestezi uzmanınız yanınızda olacak, solunum ve kalp başta olmak üzere tüm hayatî fonksiyonlarınızı takip edecek ve ameliyat bitiminde uyandırıp yatağınıza gönderecektir.
Ameliyat için gerekli testler, hastanın ve ameliyatın durumuna göre operatör doktor veya anestezi uzmanınız tarafından istenecektir. Ameliyat olacak kişi ameliyattan 8 saat öncesinden hiç bir şey yememiş ve içmemiş olmalıdır (aynı oruç gibi). 5 gün öncesinden sigara içiminin kesilmesinin ameliyat sonrası şikayetleri azaltacağını unutmayınız.
Anestezi az veya çok; ağır veya hafif değil her zaman hastaya göre ayarlanır. Hastalar genellikle ameliyathanede ellerine takılacak küçük bir iğneden verilecek ilaçlarla uyutulur (Narkoz, maske, kara balon v.s. gibi şeylerle değil).
Anesteziden çıkan hastalar ameliyattan sonra ilk saatlerde verilen ağrı kesicilerin etkisi ile uykuya eğilimli ancak sorularınıza cevap verecek, şikayetlerini söyleyebilecek halde olurlar endişelenmeyiniz.
Operasyon sonrası
Operasyondan sonra kişi, belirlenen süre içerisinde odasında kalır. Operasyonun ve hastanın genel durumuna göre aynı gün veya sonraki günler hasta taburcu edilir.
Burun tamponu: Operasyondan sonra burnunuzun içerisinde, evinize gitmeden önce çıkartılacak ufak bir tampon olacaktır. Üst dudağınız üzerinde bıyık gibi, burun akıntısını emen bir gazlı bez bulunacaktır. Operasyon sonrası bu gazlı bez, ıslandıkça değiştirilebilir.
Septoplasti operasyonundan sonra, burun içerisinde, burun septumunu düzgün tutmak için, çok ince, yumuşak bir destek olabilir. Burun dışarısından görülmez ve nefes almayı engellemez. Bu, yaklaşık bir hafta sonra burun içerisinden çıkartılır.
Ailenizi Haberdar Etmek: Operasyon sırasında ailenizin yanınızda olması gerekmeyebilir. Operasyon sonrası hekiminiz ailenizi hemen arayıp bilgi verecektir.
Ağrı: Operasyon sonrası biraz ağrı olabileceği için, ağrı kesici kullanılacaktır. Ağrı olduğunda önerilen ağrı kesiciyi alınız. Aspirin veya onu ihtiva eden diğer ilaçlardan kullanmayınız, kanamaya yol açabilirler.
Diyet: Anesteziden sonra midede hafif bir hassasiyet oluşabilir. Operasyondan sonraki ilk 24 saat içerisinde sulu ve yumuşak gıdalar rahatlık sağlar. Hapşırmaya yol açacak baharatlı yiyeceklerden kaçınmalı, çok sıcak yemek yenmemelidir.
Operasyondan Sonra İlk Hafta
Fizik hareketlerden ve egzersizden kaçının. Bu durum, kan basıncını arttırarak burun kanamasına yol açabilir.
Daha fazla dinlenin. Operasyonunuz kısa sürmesine rağmen, kendinizi yorgun hissedebilirsiniz.
Dudak kuruması: Ağızdan nefes alıp vermeniz, dudaklarınızın kurumasına yol açabilir. Bu durumda, vazelin veya dudak kremleri kullanabilirsiniz.
Uçak yolculuğu: Uçakların havası kuru olur, bu yüzden burun damlası ile sık sık burnunuzu nemlendirmeniz gerekir. Uçuş sırasında yüzünüzde basınç hissederseniz, burun açıcı bir ilaç almanız fayda sağlayabilir (Sudafed, Rinogest gibi).
Burun Bakımı: İlk hafta burnunuzu sümkürmeyiniz. Burnunuzda kan veya mukus birikirse, nazikçe içinize çekiniz ve tükürünüz. İlk günler, burnunuzdan kanla bulaşmış akıntı olacaktır. Korkmayınız. Bu durumun bir hafta sürmesi normaldir. Fazla miktarda ve taze kan şeklinde kanama durumunda, hekiminize haber veriniz. Operasyon esnasında burunda kalan eski kan, kırmızı-kahverengi renktedir ve bir haftadan bile uzun süre burun akıntısı ile karışık olarak görülebilir. Operasyondan dört ile altı hafta sonrasına kadar sürebilen kalın, renkli akıntı da sık görülür.
Operasyon sonrası üst dudağınızın üzerindeki gazlı bez, rahatınız ve burun akıntısı olursa, onu emmek içindir. Operasyon sonrası ilk birkaç gün, ıslandıkça değiştirilir. Akıntınız azaldığında kullanmanıza gerek kalmaz. Burun akıntınızı selpak ile nazikçe kurulayabilirsiniz.
Burnunuza bir şey sokmayınız. Burun deliğiniz içerisinde kurumuş kan varsa, ucu oksijenle ıslatılmış, ince bir pamuk çubukla nazikçe çıkartabilirsiniz.
Hapşırma: Şayet hapşırmak zorunda kalırsanız, ağzınızı açık tutunuz ki burnunuza fazla basınç yapmasın.
Burun Kuruması: Burnunuzu nemli tutmak için günde dört beş kez tuzlu su kullanmalısınız. Hava kuru ise, hava nemlendiricisi kullanmanız da sizi rahatlatır.
Operasyon Sonrası İlk Kontrol
Sadece bir dikiş ile birbirine tutturulan burundaki yumuşak desteğin çıkartılması oldukça kolay ve ağrısızdır. Fakat bazı hastalar, bundan endişe duyarlar. Burun içerisinde şişliğiniz varsa, desteğin çıkartılmasından sonra daha rahatlarsınız. Burnunuzda başka dikiş varsa, bunlar kendiliğinden emilecektir.
Operasyon Sonrası İlk Aylar
Fizik Hareket: Bir hafta sonra aerobik harekete başlanabilir, fakat bir ay süre ile burunun çarpmamasına dikkat edilmelidir. İki hafta yüzmekten kaçının, çünkü burun içine kaçan su, iltihaba yol açabilir. Şayet parlak kırmızı renkte kan görürseniz, bu hareketleri birkaç gün kısıtlayınız.
Düzelme Süreci: Burun açıklığınız, operasyondan sonra en iyi durumuna altı haftadan önce ulaşmaz. Bazı günler, nefes almanız rahat olur. Diğer günler, olmaz. Bu süre içerisinde, burundan nefes almanız, bir taraftan diğerine değişerek sürer.
Unutmayın, düzelme bir süreçtir, olay değil.